Hoạt động trong khu bảo tồn biển và vùng đệm
UBND tỉnh Cà Mau đã chia 04 nhóm hoạt động để quản lý như sau: Một là, Hoạt động được thực hiện trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt (như: tuyên truyền, giáo dục môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ nguồn lợi thủy sản). Hai là, Hoạt động được thực hiện trong phân khu phục hồi sinh thái. Ba là, Hoạt động được thực hiện trong phân khu dịch vụ - hành chính (như: nuôi trồng thủy sản, khai thác thủy sản). Bốn là, Hoạt động được thực hiện trong vùng đệm.
Hoạt động bị nghiêm cấm trong khu bảo tồn biển
Các hoạt động bị nghiêm cấm trong khu bảo tồn biển, gồm có: Lấn, chiếm, gây hại khu bảo tồn biển. Khai thác thủy sản, nuôi trồng thủy sản, xây dựng công trình và hoạt động khác không đúng quy định, gây ảnh hưởng đến môi trường sống các loài thủy sinh và nguồn lợi thủy sản trong khu bảo tồn biển. Tàu cá, tàu biển và phương tiện thủy khác hoạt động trái phép trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của khu bảo tồn biển (trừ trường hợp bất khả kháng). Sử dụng chất, hóa chất cấm, chất độc, chất nổ, xung điện, dòng điện, phương pháp, phương tiện, ngư cụ khai thác có tính hủy diệt, tận diệt để khai thác nguồn lợi thủy sản trong khu bảo tồn biển. Điều tra, nghiên cứu khoa học khi chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc lợi dụng việc điều tra, đánh giá nguồn lợi thủy sản làm ảnh hưởng đến môi trường sống, nguồn lợi thủy sản khu bảo tồn biển.
Tái tạo nguồn lợi thủy sản và phục hồi môi trường sống của loài thủy sản
Tỉnh Cà Mau khuyến khích tổ chức, cá nhân cùng với Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển tham gia hoạt động tái tạo nguồn lợi thủy sản và phục hồi môi trường sống của loài thủy sản. Nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ trong tái tạo nguồn lợi thủy sản, phục hồi môi trường sống của loài thủy sản. Đồng thời, thả bổ sung loài thủy sản nguy cấp, quý, hiếm; loài có giá trị kinh tế, khoa học; loài thủy sản bản địa; loài thủy sản đặc hữu vào vùng nước tự nhiên. Hình thành khu vực cư trú nhân tạo cho loài thủy sản nguy cấp, quý, hiếm, loài thủy sản có giá trị kinh tế, khoa học, loài thủy sản bản địa, loài thủy sản đặc hữu phân bố trong khu bảo tồn biển. Quản lý khu vực, loài thủy sản được tái tạo, phục hồi.
Nuôi trồng, khai thác thủy sản bền vững
Hàng năm, căn cứ kết quả đánh giá diễn biến tài nguyên môi trường, Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển có trách nhiệm đề xuất xây dựng kế hoạch nuôi trồng, tái tạo và khai thác nguồn lợi thủy sản xung quanh khu bảo tồn biển hợp lý; xác định khu vực ưu tiên dành riêng cho cộng đồng ngư dân trong khu vực bảo tồn để nuôi trồng và khai thác thủy sản.
Các hoạt động nuôi trồng, khai thác thủy sản tiến hành trong khu bảo tồn biển phải tuân thủ đầy đủ những quy định về bảo vệ môi trường, sinh cảnh, phòng chống dịch bệnh, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản. Khuyến khích áp dụng các hình thức nuôi trồng thủy sản sinh thái không gây ảnh hưởng xấu đến môi trường sống của các loài thủy sinh theo kế hoạch, quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Về hoạt động nuôi trồng thủy sản bền vững trong khu bảo tồn biển: Phải đăng ký nuôi trồng thủy sản và đối tượng nuôi với cơ quan có thẩm quyền và Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển. Đáp ứng điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật theo quy định. Được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép theo quy định.
Khai thác thủy sản bền vững trong khu bảo tồn biển: Phải đăng ký khai thác thủy sản với Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển. Phương tiện, nghề, ngư cụ khai thác thủy sản theo quy định của Nhà nước và Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển. Đồng thời phải ghi, nộp báo cáo khai thác thủy sản theo hướng dẫn của Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển. Không khai thác đối tượng thuộc danh mục loài thủy sản nguy cấp, quý, hiếm; loài có nguy cơ đe dọa tuyệt chủng; trứng cá, cá bột, con non chưa trưởng thành, chưa đủ kích thước theo quy định của Nhà nước và Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển. Phương tiện khai thác thủy sản khi neo đậu trong khu bảo tồn biển phải tuân thủ theo nội quy, hướng dẫn của Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển.
Đặc biệt, việc tổ chức các hoạt động không được làm ảnh hưởng xấu đến đa dạng sinh học, nguồn lợi thủy sản, hệ sinh thái, sinh cảnh của khu bảo tồn biển.
Liên quan đến lĩnh vực thủy sản
Sở Nông nghiệp và Môi trường có trách nhiệm tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng về bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản; phổ biến những quy định của pháp luật về các loài thủy sản khác bị cấm khai thác, cấm khai thác có thời hạn; các quy định về phương pháp khai thác, nghề, phương tiện, mùa vụ, khu vực khai thác để bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản.
Cùng với đó, hướng dẫn địa phương triển khai mô hình nuôi thủy sản, khai thác thủy sản bền vững; thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, xử lý các vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản; phối hợp triển khai các dự án phục hồi hệ sinh thái, tái tạo nguồn lợi thủy sản trong khu bảo tồn biển. Tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật sản xuất, triển khai các đề tài, mô hình khai thác, nuôi trồng thủy sản có hiệu quả để góp phần nâng cao đời sống ngư dân tham gia đồng quản lý trong khu bảo tồn biển.
Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp triển khai thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm giám sát, đánh giá diễn biến tài nguyên thiên nhiên, bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học, tái tạo nguồn lợi thủy sản trong khu bảo tồn biển.
Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển có các quyền thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 11 Nghị định 26/2019/NĐ-CP ngày 08 tháng 3 năm 2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản; khoản 5 Điều 1 và khoản 7 Điều 2 Nghị định số 37/2024/NĐ-CP ngày 04 tháng 4 năm 2024 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 26/2019/NĐ-CP.
Trách nhiệm của Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 11 Nghị định 26/2019/NĐ-CP; điểm đ khoản 5 Điều 1 Nghị định 37/2024/NĐ-CP.
Cộng đồng dân cư địa phương có trách nhiệm phối hợp và hỗ trợ triển khai thực hiện các hoạt động trong khu bảo tồn biển. Thông báo cho Ban Quản lý khu bảo tồn biển hoặc tổ chức được giao quản lý khu bảo tồn biển và các cơ quan có chức năng liên quan tại địa phương (Bộ đội Biên phòng, Công an, Kiểm ngư) về vi phạm các quy định pháp luật có liên quan bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản.
Ngọc Thúy - FICen